Natuur: flora en fauna

Door nieuwe faunapassages onder wegen kunnen dieren zich veilig verplaatsen. Vaste stuwen hebben we vervangen door bodemvallen, zodat vissen vrij kunnen zwemmen. Ook hebben we op een aantal plaatsen de bovengrond afgegraven. Dit zorgt voor verarmde gronden waar zeldzame planten groeien. Meer weten over de planten en dieren in Westerwolde? Daarover lees je in het boek ‘Natuur in het landschap van Westerwolde’ (preview)’.

Waterhuishouding

We hebben de waterhuishouding in het stroomgebied van de Ruiten Aa verbeterd. Daardoor kan het gebied de toename van neerslag door klimaatverandering beter opvangen. Door de beek te laten kronkelen, verbetert het waterleven en is er meer ruimte voor water. De graslanden langs de beek kunnen bij natte omstandigheden onder water lopen. Hierdoor kunnen we water langer vasthouden, tot maximaal 1,3 miljoen m3 water in de Ruiten Aa. Hiermee is de hoogste waterstand in de grote kanalen in periode van hoog water lager. Dat draagt bij aan de waterveiligheid.

Tussen Wedde en Ter Apel hebben we stuwen weggehaald en vistrappen geplaatst, waardoor vissen van  Westerwolde naar de Waddenzee kunnen zwemmen, en andersom. Bij de Renneborgerweg is een innovatief debietmeetpunt aangelegd. Hier meten we de stroomsnelheid van de Ruiten Aa, zodat het waterschap ziet hoeveel water erlangs stroomt. Met deze gegevens bepalen zij hoeveel water wordt afgevoerd via de Ruiten Aa of via de Voedingsleiding.

Landbouw

In het voortraject hebben we gronden geruild en aangekocht, waardoor landbouwers meer gronden bij huis kregen en het natuurgebied tegelijkertijd meer aaneengesloten werd.

Het landschap

We hebben de omgeving van de beek opnieuw ingericht en zoveel mogelijk hersteld naar hoe het er rond 1900 uitzag. Het onderscheid tussen de hoger gelegen essen, vaak in gebruik als akkerland, en de graslanden rondom de beek is teruggebracht. Het hoogteverschil hebben we hersteld, en de randen van de percelen zijn opnieuw ingeplant.

Recreatie

In het gebied is ook volop ruimte om te recreëren. We hebben door het hele gebied wandel- en fietspaden aangelegd, zodat  bewoners en bezoekers kunnen genieten van het Westerwoldse landschap. Op verschillende plekken kun je het water oversteken, onder andere over bruggen en bij doorwaadbare plekken waar je te paard doorheen kunt of waar kinderen kunnen spelen. Daarnaast is de beek geschikt gemaakt om te kanovaren. Het gebied is nu nog aantrekkelijker voor toerisme, waar ook het lokale bedrijfsleven van profiteert.

Natuurmomenten en Staatsbosbeheer zetten zich in voor het beschermen en verder ontwikkelen van de natuur- en landschapswaarden in het beekdallandschap Ruiten Aa. Ook boeren werken mee aan het beheer van het gebied, zoals door middel van particulier natuurbeheer in de omgeving van Ter Borg, Jipsinghuizen en Ter Wupping.